Hayvan Seçimi
Hayvan Seçimi
Hayvan seçimini belirleyenler:
- Araştırmanın tipi
- Hayvanın genetik yapısı
- Araştırmanın bütçesi
- Olanaklar
Stok Tiplerine Göre Kemirgenler
İnbred: Kolonideki hayvanların hepsi genetik olarak aynıdır. Erkek ve dişi kardeşlerin çiftleşmesiyle oluşan ardışık 20 veya daha fazla jenerasyonunun sonucudur. Erkek-dişi kardeşlerin eşleşmesiyle koloni içinde bireyler arasındaki tüm genetik varyasyon ortadan kalkar. Kolonideki tüm hayvanlar genetik olarak aynıdır. Mutasyonlar ortadan kaldırılır. Balb/c fare ister Amerika ister İngiltere kökenli olsun gerçekte genetik olarak aynıdır. İnbred soylar oldukça uzun süre stabildir; İnbred soyla yapılan çalışma 10 yıllık zamanda tekrarlanabilir; hayvanlar genetik olarak daima aynıdır. Elektroforez, serolojik tanımlayıcılar ve deri grefleri İnbred soyları genetik izlemede kullanılır. Birçok İnbred soy çok iyi tanımlanır çoğu belirli özelliklere sahiptir. Bu nedenle bu soylar bazı tip araştırmalarda kullanılır.
İnbred farelere örnekler
- BALB/c beyaz
- C57BL/cd siyah
- C57BL/6
- C57BL kahverengi
- C3H kahverengi
- New Zealand Black
- New Zealand White
İnbred sıçanlara örnekler
- Fischer 344 albino
- Lewis albino
- Buffalo albino
- ACI (Konjenital ürogenital anomaliler) kahverengi
- SHR: Spontaneous hypertensive rat (atherosclerosis, hipertansiyon, eritrositoz)
- WKY
- BN; COP; DA ; LEW; PVG; WAG; WF
Outbred: Genetiği bilinmiyor; oldukça heterojen olup akraba olmayan fare veya sıçanların çiftleşmesinden olur Genellikle kardeş çaprazlaşmasını azaltan üreme teknikleriyle sürdürülebilir. Bu hayvanların ana avantajı kısmen ucuz olmaları ve çok yavru vermeleridir. Kemirgenlerin Outbred soyun tüm üyeleri aynı görünüştedir fakat genetik olarak değişiktir. Bazı Outbred soylar oldukça iyi tanımlanır. Aynı isimli Outbred hayvanlar (örneğin, "Outbred Wistar Sıçanlar") temin edildiği yere göre oldukça değişir. Bunun anlamı Outbred hayvanda yapılan bir araştırma diğer laboratuvarda tekrarlanması oldukça zordur.
Outbred sıçanlara örnekler
- Sprague-Dawley albino
- Wistar albino
- Long-Evans
- Holtzman
- Osborne-Mendel
Outbred farelere örnekler
- ICR beyaz
- Swiss Webster Albino kırmızı gözlü beyaz
- NMRI
- SENCAR
- CFW
- CF1
- CD-1
Outbred ve İnbred kobaya örnekler
- Shorthair (English or Amerikan) genellikle iki renkli
- Dunkin-Hartley Albino, Outbred
- Strain-2 üç renkli, İnbred
- Strain-13 üç renkli, İnbred
Hibrid: İki İnbred strainin ilk jenerasyon yavruları olup bunların genetik geçmişleri bilinmektedir.
- Ekseri lokus heterozigot
- Hepsi genetik olarak aynı fakat ebeveyn strainlerine göre daha az iyi tanımlanmış özelliklere sahip
- Gerçek üreme yok
- Outbrede göre daha az etkinlikte üremeleri ve da az süratte büyüyenlere göre daha küçük olmaları (İnbred strainin bir sakıncası). Bu dezavantaj, F1 hibridleriyle çalışılarak aşılabilir. İlki iki farklı İnbred soyun çaprazlaşmasıdır. F1 hibridleri genetik olarak birbirinin aynısıdır ve fakat üremezler ve ana-baba soylarına göre daha az tanımlanmış özelliklere sahiptir.
Mutant: Her hayvan kalıtsal bir özellik taşır veya spesifik biyolojik bir prosesin veya hastalığın araştırılmasına izin veren özelliklerin kombinasyonunu içerir. Çapraz eşleşmeyle tek bir mutant genin sokulduğu inbred soylardır. Tek bir genin etkisini çalışmak için bu soy kullanılır. Farede 500'ün üzerinde farklı mutasyon tanımlanmıştır; sıçanda, tavşanda, kobayda, köpekte ve diğer türlerde de biyomedikal ilginç mutantlar da vardır. Bu mutantların bir kısmı,mutasyonlu inbred bir soyu elde etmek için inbred soylarla eşleşmiştir ve özgün mutant hariç hayvanlar genetik olarak birbirinin aynısıdır. Bunlar konjenik soy olarak da bilinir. Bir mutant inbred bir soydan geldiği zaman dikkatli inbredizasyonla bu soyda bu mutant sürdürülür; normal ve anormal hayvan tek bir genetik lokusu faklıdır.
Mutant sıçanlara örnekler
- Zucker Rat: Obesite
- BB: Spontan diyabetik
- Brattleboro Rat: Diabetes insipidus; vasopressin yokluğu
- Gunn : Sarılık (kukuletalı)
- Rowett: Çıplak (rnu)
Mutant farelere örnekler
- Severe combined immunodeficiency (scid)
- Nude (nu)
- Lipopollysaccharide (Lps)
- Diabetes (Leprdb)
- Obese (Lepob)
- Beige (bg)
- X-linked immunodeficiency (xid)
Tansjenik fare: Farenin germ hattına stabil olarak sokulan herhangi bir DNA'lı hayvan olup
- Tg transgene'i tanımlar.
- Parantez içi ilave edilen DNA'ı gösterir.
- Parantez sonrası lab line'ını gösterir.
- Sonrası orijinal lab kodunu gösterir.
Örnek:
Tg(Zfp38)D1Htz, Nathaniel Heintz tarafından D1 line'da rapor edilmiş Zfp38 genini içeren fare .
Mikrobiyolojik Duruma Göre Hayvanlar
- Germfree
- Patojen free
- Gnotobiot
- Tanımlanmış flora
- Spesifik patojen free(SPF)
- Virüs antikor fren
- Temiz geleneksel
- Geleneksel
Germfree: Germfree tekniklerle bir izolatörde oluşturulan, yaşatılan ve virüs, bakteri, mantar, protozoa ve diğer saprofitik veya parazitik formları içeren tüm canlıların olmadığı gösterilen histerektomili hayvan.
Gnotobiot: Germfree tekniklerle bir izolatörde oluşturulan, devam ettirilen ve bir veya daha fazla patojen olmayan ajanlara sahip histerektomili hayvan.
- Plastik film izolatörde korunur.
- Steril havayla ventile edilir.
- Yem-su-talaş ve kafese konan her şey steril olmalıdır.
- İntestinal flora metabolik ve biyokimyasal açıdan diğerlerinden farklıdır.
- Aşırı pahalıdır.
Tanımlanmış flora: Bir veya daha fazla mikroorganizmalı olan Germfree hayvan olup diğer ajanlarla bulaşıklığını önlemek için izolatörde tutulur.
Gnotobiotikle sinonim kullanılan bir terim
Patojen Free:Gösterilebilen tüm patojenlerin olmadığı bir canlı; uygun kullanımı, patojenlerin yokluğunun o anda kullanılan testlerle doğrulanmasını gerektirir. Spesifik patojen free'den minimal bir farkı vardır.
Spesifik Patojen Free (SPF): Listesi yapılmış patojenlerden arındırılmış hayvan; uygun kullanımı, spesifiye edilmiş antijenlerin yokluğunun o anda kullanılan testlerle doğrulanmasını gerektirir.
Virüs antikor free: Viral patojenlere karşı antikorsuz hayvan. Bu ifadeyi kullanabilmek için o günün koşullarında bilinen tekniklerle bu antikorların olmadığı saptanmalıdır.
Temiz geleneksel: Güvenlik bariyerinin yetersiz olduğu yerde barınan hayvan olup majör patojenler bulunmamaktadır.
Geleneksel: Mikrobiyolojik yükün bilinmediği veya kontrol edilmediği hayvan; hayvanlar genellikle açık odalarda kısıtlanmaksızın barınırlar.