Hayvanların Beslenmesi


Hayvanların Beslenmesi
 

İnsanın beslenmesine   göre laboratuvar hayvanlarını beslenmesi hakkında bilinenden daha fazla   şey bilinmektedir. Pratikte bir çok laboratuvar hayvanı ad libitum   (kısıtlamaksızın) beslenir. Hayvan enerji gereksinimlerini karşılamak   üzere gıda alımını kendi düzenleyecektir. Bazı deneysel tedaviler (ör.   ilaçlar, cerrahi girişimler, vs) tedavi edilen gruplarda gıda alımında   azalmaya neden olur. Tedavi edilen gruplar tarafından yenen miktarı,   kontrol grubunun yediği miktarla kıyaslanır. Bu eşit olmayan beslenmenin   zihni karıştırıcı değişkeninden sakınmak için kullanılabilir.                                  
Önerilen bakım ve   beslenme ve sunulan diğer veriler geçerli hayvan beslenmesine ve pratik   olarak yönetime bağlıdır. Laboratuvar hayvanları için birçok beslenme   gereksinimleri saptanmıştır. Kemirgenler için önerilen diyet Tablo 1'de   verilmiştir.                                
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        
Tablo 1: Kemirgen Diyeti

İçindekiler Gram/kg

Kazein 200
DL-Metiyonin 3
Mısır Nişastası 150
Sukroz 500
Selüloz 50
Mısırözü 50
YağıMineral Karışımı 35
Vitamin Karışımı 10
Kolin  Bitartarat 2

Journal of Nutrition 107:1341 (1977)
  Journal of Nutrition 110:1726 (1980)
  
            
Karbonhidratlar normal koşullarda en önemli enerji   kaynağıdır. En yaygın kullanılanlar şeker ve nişastadır. Hayvan   besinlerinde en sık kullanılan karışım maddesidir zira karbonhidrattan   zengindir. Karbonhidrat kaynağı olarak kaba lifler veya kaba madde de   karbonhidrat kaynağı olarak düşünülür. Fakat hayvanda kesin faydası,   hayvanın lifi sindirmesine ve belirli besinin liflerden kaynaklanmasına   bağlıdır. Geviş getiren hayvanlar lif sindirimine yardım eden   mikroorganizmalara sahiptir; monogastrik hayvanlar lifleri sindirmede   daha az etkili fakat diğer amaçlar için life gereksinimi vardır.                 Enerjinin konsantre şekli yağlardır. Birim   ağırlığına göre karbonhidratlar ve proteinlerden yaklaşık 2 kat daha   fazla enerji sağlar. Esansiyel yağ asitlerinin de kaynağıdır yokluğu   metabolik bozukluklara neden olur.                 Normal olarak %1-2 yağ, esansiyel yağ asitleri   için yeterli miktarı sağlar. Kalanı enerji kaynağı olarak kullanılır.   Yağ konsantre enerji kaynağı olması nedeniyle diyetin enerjisini   artırmak için uygun karışım maddesidir. Yağ, gıdaları ve bazı   yiyecekleri insanlara ve hayvanlara daha lezzetli yapar. Fazla yağ   diyete eklendiği zaman, hayvan çok ufak miktardaki besinle doyarken   temel besinlerin uygun dengesini yakalamayı sağlamak için diğer   karışımların ayarlanması gerekir.                 Antioksidanlar, küflülüğü önlemede şimdilerde   kullanılmaktadır. Yağlarda küflenmeye izin verilirse bazı yağda eriyen   vitaminlerin çok hızlı yıkımı vardır; lezzeti azalır ve sıklıkla hoş   olmayan kokular olur.                 Vücudun büyümesi, dokunun devamlılığı, üreme ve   laktasyon için gerekli azotu hayvana proteinler ve amino asitler sağlar.   Yavru yetersiz proteinle beslenirse büyümesi yavaşlar. Protein alım   miktarını hayvanın beklenen performansı ve hayvanın cinsi belirler.   Erişkin hayvanlar gençlere göre daha az protein gereksinimine sahiptir.                 Büyüyen hayvanda yaklaşık 10 amino asit   esansiyeldir(vazgeçilemez). Esansiyel amino asit vücutta sentezlenemez.   Protein kaynağı amino asidine göre değişir. Soya fasulye yemi, belki en   iyi protein kaynağıdır ve geviş getirmeyenlerin en büyük protein   kaynağıdır.                 Balık yemi, et ve kemik yemi ve kurutulmuş süt   ürünleri esansiyel amino asitlerin en önemli kaynağıdır. Uygun şekilde   işlenirse bu kaynaklar yüksek amino asit düzeyine sahiptir ve tahıl   tohum proteinlerinin amino asit dengesini tamamlamak için tamamlayıcı   proteinler olarak çok faydalıdır.                
Vitaminler olarak bilinen kimyasal bileşikler,   büyüme devamlılık, üreme ve laktasyon için ufak miktarda gereklidir.   Bazı enzimlerin komponenti olarak vitaminler yaşamın devamı için   esansiyeldir. Vitamin A, D, E ve K yağda eriyen vitaminlerdir. Onlar   kolaylıkla karaciğerde ve diğer organlarda depolanabilir. Uygun günlük   alım önerilir. Suda eriyen vitaminler, B-komleks ve C vitaminleridir.   Sadece çok sınırlı miktarda depolanır; bu nedenle günlük diyetle düzenli   alınmalıdır. Maymunlar ve kobaylar düzenli dozda vitamin C' ye   gereksinim duyan insandan başka iki hayvan türüdür.
                Optimum vücut fonksiyonu için 20 farklı mineralin   bazılarına bir miktar, bazılarına oldukça fazla ve bazılarına eser   düzeyde gereksinim vardır. En büyük miktarda gerekli mineral element   kalsiyumdur. Vücutta bulunan kalsiyumun %2'si başlıca diş ve kemiklerde   bulunur. Rölatif olarak büyük miktarda gerekli olan mineraller sodyum,   potasyum, klor, kalsiyum, fosfor, magnezyum ve kükürttür. Eser   elementler çinko, bakır, demir, iyot, mangan, krom, selenyum, flor ve   molibdendir.                 Laboratuvar hayvanlarında test reaksiyonlarında,   sağlığa ve davranışa beslenmenin etkisi fazla önemsenmeyebilir.   Güvenilir araştırma sonuçları için sizin bağlı olduğunuz burada ifade   edilen esansiyellerin tamamı dahil iyi beslenme büyüme, sağlık,   aktivite, üreme ve hayvanların hastalıklara direnci sağlamada sadece bir   yoldur.                 Bazı diyetlerin steril edilmesi gerekmektedir. Bu   yapılacaksa otoklava giren yemi kullanmak söz konusudur. İçindekiler   yüksek sıcaklığa dayanıklı olmalıdır. Röntgen ışığından da geçirilerek   steril edilebilir. Tavşanlar fazla lifli besinlerle beslenirler. Bu   şekilde hem şişmanlık ve hem de gastrointestinal obstrüksiyon   engellenir. Günlük 100-250 gram gıdaya gereksinim duymalarına rağmen 120   gramdan fazlası şişmanlığa neden olmasından dolayı verilmez. Yiyecek ve Su Gereksinimleri
Genel bir kural olarak100 gramlık bir hayvan 10 mL su, 5 gram yem   tüketir. Kemirgenler ve tavşan normal koşullarda her zaman su içerler   (Tablo 2). Kemirgenler her zaman beslenirken büyük hayvanlar aralıklarla   beslenir. Kemirgenler için hazırlanan pelet yemle sıçan, fare ve diğer   kemirgenler beslenir. Doğuran hayvanlar laktasyon için fazladan enerji   sağlayan yağdan zengin yemle beslenmelidir. Doğurmayan hayvanların   yeminde yağ az bulunmalı zira şişmanlığa neden olur.
                               
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                 
Tablo 2. Lab. hay. günlük yiyecek ve su gereksinimleri

Tür
Yiyecek
Su Kuru Gıdaya Başlama

Fare
                           
3-6 gram/gün
                           
                       
3-7 mL/gün
                           
10. gün
                           
Sıçan
                           
20-50 gram/gün
                           
                       
20-45 mL/gün
                           
                       
12.gün
                           
Hamster
                           
15-20 gram/gün
                           
                       
7-15 mL/gün
                           
                       
7.-9. gün
                           
Kobay
                           
                       
35-60 gram/gün
                           
12-15 mL/100g/gün
                           
4.-5. gün
                           
Tavşan
                           
100-250 gram/gün
                           
80-100 mL/kg/gün
                           
                       
4.-5. gün
                           
Kedi
                           
110-225 gram/gün
                           
100-200 mL/gün
                           
20.-30. gün
                           
Köpek
                           
                       
250-1200 gram/gün
                           
25-35 mL/kg/gün
                           
20.-30. gün
                           
Maymun
                           
                       
40 gram/kg/gün
                           
                       
350-950 mL/gün
                           
20.-30. gün